Aan het begin van het schooljaar begin ik in groep 3 direct met het aanbieden van de splitsingen. Het splitsen van getallen is namelijk een belangrijke vaardigheid. Elke week staat één splitsing centraal. Tot de herfstvakantie zijn dat de splitsingen van 5, 6, 7 en 10 (incl. herhalingen). Na de herfstvakantie komt daar het splitsen van 8 en 9 bij.
Het gehele jaar door is er herhaling met als uiteindelijke doel het memoriseren van de splitsingen. In groep 4 (en 5) wordt dit onderhouden. Hiervoor kan je de spellenpakketten van deze website gebruiken.
Aanbieden van een splitsing
Een splitsing bied ik altijd klassikaal aan d.m.v. uitspelen in de klas. Voor elke splitsing heb ik een andere situatie. Bij het splitsen van 6 zijn er bootjes die verdeeld moeten worden over twee meren of naar twee verschillende eilanden moeten. Bij het splitsen van 10 gebruik ik knikkers en komt ook de splitspaal aan bod. De favoriet is wel het uitspelen van de splitsing van 5, namelijk verstoppertje.
In dit blog werk ik de splitsing van 5 verder uit, maar de voorbeelden die ik gebruik kunnen ook goed bij andere splitsingen worden toegepast.
Stap 1: uitspelen
Er staan vijf kinderen voor de klas en die spelen samen verstoppertje. Hoeveel zijn er nu verstopt? 0. Eén kind gaat op de gang. Hoeveel gaan er nu verstoppen? 4. Want 1 en 4 is samen 5. Als de zoeker iemand gevonden heeft dan gaan ze samen verder zoeken. Ze zijn nu met 2. Hoeveel moeten ze nog vinden? Juist 3, want 2 en 3 is samen 5. Dit gaat door totdat iedereen is gevonden. Elke keer benadruk ik de splitsing.
Als iedereen in de klas een keer verstoppertje heeft gespeeld gaan we verder met de les (stap 2).
Stap 2: materiaal
In de la van de kinderen zit een bakje met rekenmaterialen. Ze pakken hieruit 5 telmaterialen (poppetjes, beertjes o.i.d.). We spelen dan met elkaar verstoppertje na. Dit kan door de kinderen een A4 te geven. Ze verstoppen 4 telfiguren onder het papier, alleen de zoeker is nog zichtbaar. Zo spelen we een aantal splitsingen met elkaar na. In het rekenbakje zitten getalkaarten tot 20. De kinderen mogen de getallen erbij leggen.
Na de telfiguren, kan je ook fiches gebruiken.
Stap 3: noteren van de splitsingen
Uiteindelijk gebruiken we het A4-papier om de splitsingen te noteren. Geheel op eigen wijze overigens. De één maakt concrete tekeningen, de andere tekent rondjes en de ander schrijft de cijfers. Dit mogen ze in tweetallen of alleen doen.
Stap 4: de splitsing zichtbaar in de klas
Na het aanbieden van een splitsing laat ik de splitsing ook zichtbaar in de klas terugkomen. Dit doe je ook bij het lezen (letter- of woordkaarten). Zelf gebruik ik hiervoor Jomathic of mijn cijferkleed.
En dan… blijven oefenen!
Uiteindelijk willen we er natuurlijk naar toe dat de kinderen de splitsingen memoriseren. Onderhoud is dus erg belangrijk. Niet alleen in groep 3 overigens!
Spellen om te spelen
Mijn voorkeur gaat uit naar het spelen van spellen in kleine groepjes. Deze spellen maak ik zelf, zoek ik op internet of haal ik kant-en-klaar uit een spellendoos. Denk hierbij aan de drempelspellen (SLO) of Met Sprongen Vooruit. Daarnaast kan je coöperatieve werkvormen inzetten.
Buiten
Buiten is het spel Levend Stratego erg geschikt. Bij dit spel staan kaartjes om de splitsingen te oefenen (download). Verder gebruik ik de splitskaarten bij andere buitenspellen. Zoals: breng het kaartje naar de goede bak of envelop (daarop staat een uitkomst).
Je kunt ook een estafette doen. Wie heeft als eerste groepje alle splitsingen goed opgeschreven? Of een estafette memory. Om de beurt rennen en dan twee kaartjes omdraaien. Heb je een setje, dan mag je het meenemen naar je groepje. Anders heb je pech. De mogelijkheden zijn eindeloos!
Digibord
Op het digibord kan je flitsen door te joggen (bijvoorbeeld deze van verliefde harten) of door diverse splitsingen te flitsen. De antwoorden kan je laten benoemen of op laten schrijven op een wisbordje.
De splitsingen kan je natuurlijk ook oefenen met een Kahoot! Vooral leuk als je in het bezit bent van enkele iPads of tablets.
Werkbladen
Tot de herfstvakantie komen er in principe geen werkbladen in de klas, alleen uitreken- of tekenpapier. Wat ik nog wel gebruik zijn rekenkleurplaten.
Na de herfstvakantie bied ik de splitsingen ook op papier aan en schrijven de kinderen de cijfers. Aan het eind van groep 3 zijn het werkbladen met sommen waarin we oefenen op tempo. Deze werkbladen zijn eenvoudig zelf te maken of online te vinden.
Regelmaat en herhaling
Voor mezelf probeer ik er regelmaat in te vinden wanneer de splitsingen aan bod komen, maar ook wanneer ik ze herhaal. Hiervoor gebruik ik bijvoorbeeld het digikeuzebord, zet ik zelfstandig te maken opdrachten op de strippenkaart, zet ik het rekencircuit in of ik laat splitsspellen terugkomen bij mijn hulp oma.
Wil je meer weten over het oefenen van de splitsingen in de klas? Lees dan oefenen met de splitsingen.