Een rekencircuit in een combinatiegroep kan een uitdaging zijn, maar het is niet onmogelijk. In deze blog staan suggesties hou je het aan zou kunnen pakken. Zelf heb ik geen groep ¾ ervaring. Een aantal tips komen dan ook van leerkrachten die wel deze ervaring hebben. In deze blog staan ideeën hoe ik het zou doen en een lijstje met spel en/of opdrachten die wel spelenderwijs zijn, maar minder ruis opleveren.
Samen waar het kan
Via Instagram kreeg ik een goede tip om rekendoelen te clusteren. Wanneer groep 4 werkt aan sommen met tientaloverschrijding (8 + 5 = …), kan groep 3 tegelijkertijd meedoen met het aanvullen tot 10 (eerst 2 erbij, want 8 en 2 is 10). Een ander voorbeeld: Wanneer groep 4 een lesdoel heeft met de kwartieren, kan groep 3 meedoen met de hele uren. Dit maakt het ook eenvoudiger om een rekencircuit met dezelfde soort spellen te spelen, alleen net even anders. Het enige wat je nodig hebt zijn andere opdrachtkaarten bij een bordspel. Dit sluit aan op mijn eigen visie op een combinatiegroep, namelijk: Samen waar het kan, alleen waar het moet.
Je kunt bovenstaande voorbeeld nog verder doorvoeren. Je kunt twee kinderen uit verschillende groepen samen een spel laten spelen in een rekencircuit. Denk hier maar eens aan de sommen tot 10. Waar groep 4 op snelheid moet rekenen, gaat het bij groep 3 in eerste instantie om rustig en goed. Zo werken ze aan dezelfde leerstof, maar gedifferentieerd op tempo. Het eenvoudigst is om de groepen te clusteren rondom doelen van de domeinen meten en meetkunde.
Hieronder zie je enkele voorbeelden hoe je spel in of buiten de klas samen kunt doen, maar wel op eigen niveau.
Speel somtikkertje
Alle kinderen krijgen een kaartje met een som of een antwoord. Groep 3 krijgt bijvoorbeeld sommen tot 10. Groep 4 oefent de keersommen. Ben je afgetikt? Ga naar een afgesproken plek en zoek degene die bij je hoort (qua antwoord of som).
Speel het spel met de bal
De kinderen van groep 3 gooien de bal en tellen in sprongen van 2. Groep 4 oefent de tafel van 5.
Voer een rekenparcours uit
De ene groep werkt met getallen tot 100, de ander tot 20. Laat de buurgetallen opschrijven, teken het aantal (met stippen of sprongen) en spring naar de volgende getallen in de getallenrij.
Organisatie van het rekencircuit
Je kunt op verschillende manieren een rekencircuit organiseren zodat beide groepen spelenderwijs kunnen rekenen, maar er ook rust is tijdens de instructies. Of dat groep 3 ruimte krijgt voor rekenen via spel en/of beweging en groep 4 met het werkboek aan de slag gaat. Ik werk 3 opties uit.
Optie 1: allemaal spelenderwijs leren binnen het circuit
In onderstaand schema zie je dat de groep verdeeld is over vier groepjes: 2 groepjes met leerlingen uit groep 3 en 2 groepjes met leerlingen uit groep 4. Iedere ronde is er een groepje bij de leerkracht. Dit kan je op meerdere manieren inzetten:
- Het geven van instructie over het lesdoel.
- Het geven van verlengde of verdiepende instructie.
- Voor het spelen van een spel rondom het lesdoel.
Het is natuurlijk altijd mogelijk om voor het rekencircuit al instructie te geven. De andere groep is dan aan het werk rondom automatiseren of aan de slag met de herhaling van de vorige dag.
Je ziet op de afbeelding ook een stukje van mijn bordwerk om het inzichtelijk te krijgen. Elke ronde schuift de gekleurde schijf een vakje op. De kinderen weten bij welke kleur ze horen en zien op deze manier wat ze moeten doen of waar ze moeten zijn.
Optie 2: de groep als een geheel
In deze optie heb ik de klassen als één geheel gelaten, maar ze doorlopen wel vier verschillende onderdelen. Bij ronde 1 en ronde 2 is er tijd voor instructie. De andere groep werkt dan aan een rustige, maar ook zelfstandige taak. Denk hier bijvoorbeeld aan de methodesoftware.
In ronde 3 is iedereen aan het werk met een werkblad, het werkboek, een rekenpuzzel of een rekentekening. Dit zorgt voor rust in de groep, zodat je ook nog tijd hebt om eventueel verlengde of verdiepende instructie aan één groepje leerlingen te geven. Bij het laatste onderdeel is iedereen spelenderwijs actief rondom het rekendoel. Voor groep 3 kan je in plaats van het werkboek of een werkblad ook gebruiken maken van de tips verderop in deze blog.
Optie 3:
Hier ben ik ervan uit gegaan dat groep 3 een grotere groep is dan groep 4. Vandaar dat groep 3 verdeeld is over twee groepen. Voor het rekencircuit krijgt groep 3 (werk)instructie en gaat groep 4 automatiseren. Tijdens de rondes rekencircuit van groep 3 krijgt groep 4 een normale rekenles.
Dit zijn een aantal opties die je uit kunt werken. Belangrijkste is dat je gaat proberen wat past. Wat past bij jou, bij de kinderen en bij de school. Je kunt ook variëren binnen de verschillende opties of je eigen optie bedenken!
Speltips voor tijdens een instructie
Hieronder staan nog enkele speltips die je binnen een combinatiegroep eenvoudig in kunt zetten zodat er rust blijft in de klas tijdens de instructiemomenten.
- Stip-tot-stip
- Doolhoven
- Rekenpuzzels en breinkrakers (gratis download via de NVORWO)
- Puzzelwerkboekje (eventueel van de methode)
- Rekenkleurplaten
- Piccolo
- Mini Loco
- Varia
- Knijpkaarten: wat is het goede antwoord?
- Domino en memory (eventueel zelfstandig laten uitvoeren)
- Rekenhoek of themahoek (in de gang)
- Smartgames
- Puzzels
- Blokkenbouwsels
- IJslollystokjes en wasknijpers met getallen. Knijp de wasknijper op de goede plek van het stokje.
Lees ook mijn algemene blog over het rekencircuit of hoe mijn aanpak is door het gehele schooljaar.
